استاد حسین یاحقی نابغه موسیقی ایران
استاد حسین یاحقی آهنگساز، نوازنده و رهبر ارکستر بود. در سال ۱۲۸۲ در تهران بدنیا آمد و در ۶ آبان ۱۳۴۷ دیده از دنیا فرو بست. استاد یاحقی از جمله هنرمندان کم‌نظیری است که در مسیر اعتلای موسیقی اصیل ایرانی، از هیچ کوششی فرو گذاری نکرد. و بحق می‌توان گفت که استاد حسین یاحقی نابغه موسیقی ایران بود.
استاد حسین یاحقی از همان زمان کودکی بخاطر صدای خوشی که داشت مورد توجه و تشویق قرار گرفت. در زمان او تعزیه گردانی و شبیه‌خوانی مد بود و کسانی که صدایی خوش و رسا داشتند را در این حرفه بکار می‌گرفتند. به همین دلیل از همان کودکی حسین یاحقی حتی پیش از رسیدن به سن بلوغ آهنگ‌های شبیه خوانی و تعزیه را بخوبی فراگرفته و اجرا می‌نمود.
کشور خانم یا همان فرخ‌لقای معروف که خواهر استاد اسماعیل‌زاده بود کمانچه می‌نواخت.یاحقی هم همراه با فرخ لقا نزد استاد اسماعیل زاده به فراگیری موسیقی اصیل ایرانی پرداخت. در همین سالها بود که ایرج میرزا شاعر معروف دوران مشروطیت، نیز به سبب آشنایی با استاد اسماعیل‌زاده با شاگرد کوچک او حسین یاحقی نیز آشنا شد. ایرج میرزا در سیمای این نوجوان که هنوز شانزده سال کامل نداشت، هنرمند با استعدادی را می‌دید که باید به سرعت پله‌های ترقی در مسیر آموزش را طی نماید.
آموزش کمانچه
حسین یاحقی در همین سال‌های اندکی که نزد فرخ‌‌لقا کمانچه را آموخته بود، چنان زخمه‌هایی بر تارهای کمانچه می‌زد که شنیدنی بود و شوری برپا می‌نمود.
یاحقی پس از مهارت نسبی در نواختن کمانچه، به آموختن سازهای دیگری چون سه‌تار و ویلون روی آورد. استعداد و کوشش وی در آموختن این سازها بگونه‌ای بود که خیلی زود استاد تخصصی ویلون گردید.
نواختن ویلون در دستان استاد جوان موجب خلق سبک‌های تازه برای این ساز شد. یاحقی با شوری وصف ناپذیر سعی بر ارتقای این ساز و سبک نواختن آن نمود. با این وجود هرگز کمانچه را نیز کنار نگذاشت و در نواختن کمانچه نیز خلاقیت‌های شگفتی از خود بروز میداد.
آشنایی او با استاد صبا موجب شد که به آموختن نت روی بیاورد. استاد صبا که حق بزرگی برگردن موسیقی اصیل ایران دارد بخاطر همین به نت در آوردن آواها و آهنگ‌های اصیل ایرانی است.
آموزش نت موجب پیش رفت سریع و فراوان یاحقی در مسیر شناخت و نواخت موسیقیایی او بود. استاد صبا خود آموزش نت را به یاحقی برعهده گرفت .سعی نمود او را در حد کمال در این زمینه استاد نماید.
آثار استاد حسین یاحقی
استاد یا حقی بیش از پانصد اثر ماندگار از آهنگها و پیش در آمدها در کارنامه هنری خود دارد. آهنگ «رنگ و ترانه» از بهترین آثار هنری موسیقی کلاسیک ایران بشمار می‌رود که از ساخته‌های استاد حسن یاحقی است. از دیگر آثار ارزشمند و ماندگار یاحقی، آهنگ‌های برق غم، جوانی، بی‌خبر و گل مستان است.
خصائل انسانی استاد حسین یاحقی
استاد یاحقی با اینکه همه زندگی خود را با موسیقی و ارتقای آن گذراند، زندگی خصوصی‌اش نیز قابل تقدیر و توجه است. زیرا وی مردی بسیار خوشرو، فروتن و به دور از هرگونه خودپسندی بود. همه زندگی خود را با شور و علاقه، صرف تربیت شاگران خود نمود. در میهن پرستی او همین بس که گفته شود؛ تلاشهای استاد یاحقی در این مسیر بود که فرهنگ صوتی ایران زمین را از هرگونه آسیب پذیری که از طرف نواهای بیگانه نمودار شده بود حفظ نماید.
از شاگردان ممتاز و بنام او، پرویز یاحقی است که خواهر زاده او بود. پرویز نیز در موسیقی ذوقی سرشار داشت و نزد دایی خود فنون موسیقی اصیل ایرانی را به فراست آموخت و خود یکی دیگر از نابغه‌های موسیقی ایرانی گشت. اسم اصلی پرویز یاحقی، «صدیقی پارسی» بود. اما به سبب الفت و احترامی که به دایی استاد و هنرمند خود داشت، نام پرویز یاحقی را برای خود انتخاب نمود.
وفات یاحقی
استاد حسین یاحقی پس از عمری تلاش در راه اعتلای موسیقی ایرانی و تربیت شاگردان ممتازی که ادامه دهنده راه او بودند، نهایتا در روز ۶ آبان ۱۳۴۷ دیده از جهان فرو بست. به سرای باقی شتافت. اما طنین روح نواز استاد و نواهای ماندگارش برگ‌های زرینی در تاریخ موسیقی اصیل ایرانی شد که هیچگاه از صفحه روزگار پاک نخواهند شد. پیکر استاد حسن یاحقی در قبرستان ظهیرالدوله تهران بخاک سپرده شد و همچنان زیارتگه هنرمندان و هنردوستان قرار دارد.