«دانیل از انسانهای بزرگی بود که به همه تعلق داشت. هم به فرانسه، هم به تمام جهان. در حقیقت او نه تنها بانوی اول فرانسه، بلکه بانوی اول حقوق‌بشر در دنیا بود».مریم رجوی
فرشته مقاومت و دفاع از مقاومت‌کنندگان
۲۲نوامبر ۲۰۱۱ برابر با اول آذر ماه ۱۳۹۰ سالروز درگذشت دانیل میتران، بانوی اول فرانسه و رئیس فرانس لیبرته است. دانیل، به زبان عبری یعنی: «خدا بر من حاکم است». او در ۱۷سالگی، در جریان جنگ دوم جهانی به‌عنوان یک پرستار در صفوف مقاومت فرانسه به نبرد با نازیها برخاست. به‌علاوه، در مقاومت بود که با کاپیتان فرانسوا مورلاند که بعدها فرانسوا میتران نامیده شد، آشنا گردید.
دانیل میتران یکی از وجدانهای بیدار قرن ما بود. او در سخت‌ترین روزهای مقاومت ایران به دفاع از آرمانها و ارزشهای مقاومت و مقاومت‌کنندگان برخاست و بر این نکته انگشت گذاشت که مقاومت برای آزادی، مشروع و حق مسلم هر انسان است؛ و کسی نمی‌تواند این حق را از او سلب نماید.
دانیل میتران و کودتای ۱۷ژوئن ۲۰۰۳ علیه مقاومت ایران
زنی که همواره حامی مقاومت‌کنندگان برای آزادی بود، در فردای کودتای ارتجاعی ـ استعماری ۱۷ژوئن ۲۰۰۳ علیه حضور مریم رجوی در فرانسه، در بین نخستین کسانی بود که به اورسوراواز شتافت و با صدای بلند برچسب فرقه، سکت و کیش شخصیت، علیه مجاهدین را تمسخرانگیز اعلام کرد. خاطرهٔ آن روز و دفاع جانانهٔ او از حقانیت مقاومت به یک تصویر ماندگار در تاریخچهٔ انقلاب نوین ایران تبدیل شده است.
دانیل میتران و همسرش فرانسوا میترانوی در سخنان آن روز خود گفت:
«من و همسرم [رئیس‌جمهور فقید فرانسه، فرانسوا میتران] هم‌زمان تروریست خوانده می‌شدیم ولی بعد او رئیس‌جمهور فرانسه شد و به من مدال افتخار دادند».
بعد با حیرت پرسید:
«چگونه می‌توان مجاهدین را با این روابط عمومی و روابط سیاسی و روابط گسترده بین‌المللی و همین روابطی که با همسایگانشان در اینجا دارند، سکت خواند؟ یا چگونه می‌توان عشق و علاقهٔ آنها نسبت به رهبرانشان را ـ که برای من یادآور علاقه و احترام خودم به دوگل در دوران مقاومت ضدفاشیستی است ـ کیش شخصیت تلقی کرد؟!».
دانیل میتران و بنیاد فرانس لیبرته
کاخ‌نشینی و در معرض میهمانی‌های پرزرق‌وبرق قرار داشتن به‌قول خود دانیل، پاگذاشتن بر فرش سرخ‌های استقبال از او در کشورها مختلف به‌عنوان بانوی اول فرانسه، هیچگاه روح بزرگ و سرکش او را تسخیر نکرد. او در سال ۱۹۸۶ بنیاد فرانس لیبرته را تأسیس کرد. ۲۵سال مبارزه علیه آپارتاید در آفریقای جنوبی، در صحرا، در تبت، برای کردها، حمایت از مقاومت و مردم ایران و...
در ۱۰سال آخر، او تمام تلاشش را برای دستیابی مردم محروم به آب، متمرکز کرد.
ژیلبر میتران، فرزند دانیل و رئیس کنونی بنیاد دانیل میتران، در این مورد می‌گوید:
«دانیل میتران فقط ۱۶سال داشت، زمانی‌که فاشیسم و نازیسم می‌خواستند دنیای دیگری را به او تحمیل کنند. این آزمایش به او آموخت که تعهد روزانه‌ای را تجربه کند. تعهد شخصی و روزانهٔ نفی‌کردن، نبرد و مقاومت در برابر آنچه که غیرقابل قبول و غیرقابل درک می‌نمود. او خودش در کتابی می‌نویسد: ”دختر کوچکی بودم که تنها قانونی که برای خودش گذاشته بود، مقاومت در برابر هر چیزی بود که مرا شوکه می‌کرد، انزجارم را برمی‌انگیخت و باعث شورشم می‌شد. بله، اردوگاه من، مقاومت بود. برای برخی تروریست محسوب می‌شدم، ولی بعد از جنگ جهانی دوم مدال مقاومت گرفتم. می‌دانستم که مسیر زندگی من به‌صورت اجتناب‌ناپذیری به افشای هر آنچه به حیات بشر و کرامت انسان آسیب می‌رساند، منتهی خواهد شد“.
این اولین سنگ بنای تأسیس بنیاد فرانس لیبرته در ۳۰سال پیش بود».(۱)پیوند مقاومت ایران و دانیل میتران از زبان ژیلبرت
«مبارزه مقاومت ایران باید روزی با مبارزه بنیاد دانیل میتران به هم می‌رسیدند. این دیدار در سال ۱۹۸۲-۱۹۸۱ صورت گرفت. جمهوری فرانسه که رئیس‌جمهور آن فرانسوا میتران بود، همان موقع مقاومت ایران را مجاز به برقراری دفترش در فرانسه کرده بود و بعد از آن هم خیلی زود دانیل میتران توانست با مسعود رجوی دیدار کند.
دیدار مسعود رجوی با دانیل میتران
یکی دیگر از دیدارهای فرانس لیبرته با مقاومت ایران هنگام یورش ۱۷ژوئن ۲۰۰۳ به اورسوراواز صورت گرفت. یورش به‌شدت مطبوعاتی‌شده و دستگیری خودسرانهٔ مریم رجوی و دوستانش. نیاز به دورانی از درد و رنج، اعتصاب‌غذا و افرادی که دست به خودسوزی زدند بود، تا این‌که فرانسه برخیزد و کرامت و مشروعیت این مقاومت به‌رسمیت شناخته شود. چرا که مقاومت ایران به‌حق نام « مقاومت» را با خود حمل می‌کند. مریم رجوی دربارهٔ دانیل میتران می‌گفت: «او چهرهٔ واقعی فرانسه بود، کسی که از همان آغاز علیه فاشیسم به مقاومت برخاست و در کنار سرکوب‌شدگان جهان قرار گرفت...».
ژیلبرت میتران، فرزند دانیل میتران، در مراسم بزرگداشت اقسمتی از یک نامهٔ دانیل میتران در دفاع از اشرف
در دوران اشغال فرانسه از سوی نازیها، ما هزاران جوان سرکوب‌شده، اسیر و خاموش بودیم که رویایمان ساختن آینده‌ای بود در یک اروپای بدون مرز که در آن هر کس بر حسب فرهنگ و زبان خود و در عین وفاداری و دلبستگی به سرزمین زادگاهش جایگاه حقه خویش را بیابد.
ما را در آن زمان تروریست می‌نامیدند. در همین دوران بود که من درک کردم که تنگ‌ترین و سخت و سیاه‌ترین حصارها، دیوارهای بتونی، سنگی یا آهنین زندانها نیست بلکه حصارهایی است که یک دیکتاتوری ما را به حمل آن در خودمان مجبور می‌کند، حصارهای تحقیر، وادادگی و فرسودگی، حصارهایی تحمیلی تا آنجا که همه چیزمان و حتی هویتمان را نفی کنیم.
برای اشرف همه گونه حصارهای تازه مجازی یا نامریی اختراع کرده‌اند. ابتدا حصار فراموشی، سپس حصار دروغ، بعد سکوت و بعد حصار ممنوعیت غذایی و بهداشتی. و نهایتاً حصارهای صوتی و دکلهای شنود و اخلال الکترونیک.
پیشرفتهای تکنولوژیک همواره قوه تخیل دژخیمان را تحریک کرده است. کشتن و زجرکش کردن، رها کردن مجروحان و ربودن گروگانهای بیگناه و بی‌دفاع.
چنین است که تصور می‌کنند می‌توانند به مقاومت یک خلق پایان دهند. اما در اشرف، امید به فوریت بازمی‌گردد زیرا به‌رغم دیوارها و حصارها، تک‌تک آنان می‌دانند که هزاران تن از برادران و خواهران پناهنده‌شان در چهارگوشه جهان در این امید سهیم هستند و شما، مریم رجوی عزیز، اینجا آن امید را نمایندگی می‌کنید.
و این است وجه تمایز دژخیم از قربانی، و زندانبان از زندانی: این آینده را تدارک می‌بیند در حالی که آن تلاش می‌کند حال را نابود کند. تدارک آینده، دوستان عزیز و نازنین اشرفی من، به بهای فداکاری شما به دست می‌آید، اما تنها این نیست: همه باید الگویی را که شما برای تمام ستمدیدگان ترسیم می‌کنید و پیام امیدی که با خونتان خطاب به بشریت می‌نویسید همواره مدنظر داشته باشند.
او یک مشعل بود و همه از او نور دریافت می‌کردند
دانیل میتران در سن ۸۷سالگی در بیمارستان ژرژ پمپیدو پاریس درگذشت. با درگذشت او نه تنها فرانسه، بلکه جهان یک مدافع بزرگ حقوق‌بشر را از دست داد. او رفت اما میلیون‌ها نفر خاطره‌اش را در قلبشان جاودانه کردند. در مورد او از جمله گفته‌اند:
«دانیل میتران مصمم بود سخنگوی کسانی باشد که هیچ‌کس نمی‌خواهد صدای آنها را بشنود»،
«او یک مشعل بود و همه از او نور دریافت می‌کردند»،
«او همواره در حال متقاعد کردن افراد به مبارزه و مقاومت بود»،
آن‌چنان که ژیلبر میتران با زیبایی تمام گفت:
«دانیل میتران نمی‌میرد زیرا مقاومت برای آزادی ادامه دارد».
پانویس ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
(۱) از سخنان ژیلبرت میتران در مراسم سومین سالروز درگذشت دانیل میتران که به‌دعوت گروه هلندی دوستان ایران آزاد و جوامع ایرانیان در هلند، در شهر لاهه برگزار شد.